Συνέδριο ΕΛΨΕ 2022, Περίληψη Δημοσίευσης:


Πρακτικές κοινωνικοποίησης και γονικές αξίες μεταναστών από την Αλβανία και γηγενών: Ποσοτικοποίηση της μεθόδου της ιστορίας ζωής

Αγγελοπούλου, Μ. & Παυλόπουλος, Β. /  Τμήμα Ψυχολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Η εσωτερίκευση των αξιών, ώστε η συμπεριφορά να είναι κοινωνικά αποδεκτή, αποτελεί στόχο της γονικής κοινωνικοποίησης. Οι πρακτικές ανατροφής που χρησιμοποιούνται από τους γονείς επηρεάζουν διαφορετικά την εσωτερίκευση των αξιών των παιδιών. Έχει σημειωθεί ότι η μετανάστευση δημιουργεί πιέσεις για τους μετανάστες γονείς. Η αντίθεση μεταξύ διαφορετικών πολιτισμικών πλαισίων (της χώρας προέλευσης και της χώρας υποδοχής) ενδέχεται να επιφέρει αποξένωση από τις κοινωνικές νόρμες του πολιτισμού καταγωγής. Η ιστορία ζωής (life history method) είναι μία ποιοτική μέθοδος βαθιάς περιγραφής της ζωής των ατόμων, κατάλληλη να μελετήσει τα παραπάνω ζητήματα. Στην παρούσα έρευνα, ποσοτικοποιώντας την ιστορία ζωής, δημιουργήσαμε ένα εργαλείο αναδρομικής αυτοαναφοράς, με το οποίο μελετήσαμε τις γονικές πρακτικές και τις επιδιωκόμενες αξίες σε δύο πολιτισμικές ομάδες ενηλίκων ελληνικής καταγωγής (n = 52) και αλβανικής καταγωγής δεύτερης γενιάς (n = 35). Οι συμμετέχοντες αξιολόγησαν τις πρακτικές των γονέων τους (δημοκρατικές, αυταρχικές) και τη συμμόρφωση, ως επιδιωκόμενη αξία των γονέων τους για τους ίδιους ως παιδιά. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι Έλληνες αξιολόγησαν τις δημοκρατικές πρακτικές των γονέων τους υψηλότερα, συγκριτικά με τους Αλβανούς μετανάστες δεύτερης γενιάς στην Ελλάδα. Αντίστοιχα, οι Αλβανοί μετανάστες δεύτερης γενιάς αξιολόγησαν πιο υψηλά τις αυταρχικές πρακτικές των γονέων τους. Αναφορικά με τη γονική αξία της συμμόρφωσης, οι Έλληνες την αξιολόγησαν λίγο χαμηλότερα συγκριτικά με τους αλβανικής καταγωγής συμμετέχοντες. Επιπλέον, υψηλότερος βαθμός υιοθέτησης της γονικής αξίας της συμμόρφωσης συνδέθηκε με χαμηλότερο βαθμό υιοθέτησης των γονικών δημοκρατικών πρακτικών και στις δύο ομάδες καταγωγής. Τα ευρήματα αυτά αναδεικνύουν τον ρόλο της γονικότητας στη διαγενεακή μεταβίβαση των αξιών σε ομάδες διαφορετικού κοινωνικοπολιτισμικού προφίλ.

Λέξεις Κλειδιά: πρακτικές κοινωνικοποίησης, γονικές προσδοκίες, ιστορία ζωής