Συναισθηματική Νοημοσύνη: ποια η αξία της;
Η έννοια της συναισθηματικής νοημοσύνης και η εφαρμογή της σε διάφορες 
εκφάνσεις της καθημερινότητας έχει κατορθώσει να ελκύσει σε μεγάλο βαθμό τόσο την επιστημονική κοινότητα όσο και το γενικό πληθυσμό.
Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι μία έννοια που περιγράφει χαρακτηριστικά που φαίνεται να παίζουν σημαντικό ρόλο στην επιτυχία των ατόμων, τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική πορεία τους.
Το πρόσωπο που έκανε ευρέως γνωστή τη συναισθηματική νοημοσύνη ήταν ο Daniel Goleman, εκδίδοντας το πρώτο του σχετικό βιβλίο το 1995, το οποίο ακολούθησε ένα δεύτερο το 1998. Στο μοντέλο του αναγνωρίζονται πέντε κύριες δομές της συναισθηματικής νοημοσύνης:
1) Γνώση συναισθημάτων (αυτογνωσία)
2) Διαχείριση συναισθημάτων (αυτορρύθμιση)
3) Κινητοποίηση του εαυτού (κίνητρο)
4) Αναγνώριση συναισθημάτων στους άλλους (ενσυναίσθηση)
5) Διαχείριση σχέσεων (κοινωνική δεξιότητα)
Τα άτομα με υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη αναγνωρίζουν και εκφράζουν με τον καταλληλότερο τρόπο τα συναισθήματά τους. Παράλληλα, έχουν την ικανότητα να εκφράζουν τα συναισθήματά τους και στους άλλους και να επιδεικνύουν ενσυναίσθηση, δηλαδή μπορούν να κατανοήσουν συναισθηματικά την άλλη πλευρά χωρίς διάθεση κριτικής. Πρόκειται για άτομα ευπροσάρμοστα, που θέτουν κίνητρα στη ζωή τους, εκφράζουν λειτουργικά το όποιο συναίσθημα (λειτουργικά και για τους ίδιους και τους γύρω τους) και δημιουργούν-διατηρούν τις διαπροσωπικές τους σχέσεις με λειτουργική επικοινωνία.
Επιπρόσθετα, αποτελέσματα ερευνών δείχνουν ότι η συναισθηματική νοημοσύνη σε έναν ηγέτη μίας ομάδας είναι πολύ σημαντική για τη δημιουργία ενός λειτουργικού εργασιακού κλίματος που ενισχύει τους εργαζόμενους να εργαστούν με το μέγιστο των δυνατοτήτων τους.
Η αναγνώριση και διαχείριση των συναισθημάτων μας φαίνεται να μην απασχολεί τόσο την κοινωνία όσο η απόκτηση αντικειμενικών γνώσεων, γεγονός το οποίο γίνεται εμφανές όταν οι άνθρωποι καλούνται να διαχειριστούν τα προβλήματά τους και βυθίζονται σε δυσλειτουργικές συμπεριφορές διακατεχόμενοι από άγχος και ένταση. Αντιθέτως, τα άτομα που από τα πρώτα στάδια της ζωής τους «εκπαιδεύονται συναισθηματικά», φαίνεται πως μπορούν να ανταπεξέλθουν πιο ικανοποιητικά και παραγωγικά σε απαιτητικές περιόδους της ζωής τους και να διατηρήσουν την επικοινωνία με τρόπους λειτουργικούς διαχειριζόμενοι τις συγκρούσεις πιο αποτελεσματικά. Η ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης ξεκινάει στα πρώτα στάδια της ζωής και συνεχίζει να διαμορφώνεται κατά τη διάρκεια όλης της πορείας μας.
Στο χώρο της εκπαιδευτικής κοινότητας τα προγράμματα ενίσχυσης συναισθηματικών δεξιοτήτων και κινήτρων μάθησης στοχεύουν στη βελτίωση της επίδοσης αλλά και των διαπροσωπικών σχέσεων, καθώς επίσης στην αλλαγή στάσεων παιδιών, εκπαιδευτικών και γονέων.
Αντίστοιχα, στον εργασιακό χώρο τα προγράμματα συναισθηματικής νοημοσύνης αδιαμφισβήτητα μπορούν και αυξάνουν την αποτελεσματικότητα της δυναμικής της ομάδας, εστιάζουν στη διαχείριση των διαπροσωπικών συγκρούσεων και βελτιώνουν τα κίνητρα των εργαζομένων και την αποτελεσματικότητά τους.
Γενική VS Συναισθηματική Νοημοσύνη
Οι άνθρωποι που έχουν υψηλή γενική νοημοσύνη δε διακατέχονται απαραίτητα και από υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη. Τα άτομα με συναισθηματική νοημοσύνη επιτυγχάνουν σε καταστάσεις στις οποίες άλλοι δυσκολεύονται, ακόμη και με αντικειμενικά μετρήσιμο υψηλό IQ.
Οι κριτικές πάντως φαίνεται να έχουν δημιουργήσει ερωτήματα σχετικά με το αν η συναισθηματική νοημοσύνη είναι μια αληθινή μετρήσιμη ευφυϊα και αν έχει εγκυρότητα όπως το IQ ή το μοντέλο Πέντε Παραγόντων Προσωπικότητας (Big 5).
«Ο καθένας μπορεί να θυμώσει, αυτό είναι εύκολο. Αλλά το να θυμώσει κανείς με το σωστό άτομο, στο σωστό βαθμό, στη σωστή στιγμή, για τη σωστή αιτία και με το σωστό τρόπο, αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο». Αριστοτέλης